Opieka stomatologiczna dla kobiet ciężarnych
Podczas dziewięciu miesięcy ciąży oraz karmienia piersią, zęby bardziej niż zwykle narażone są na próchnicę. Nasilenie zmian próchnicowych wynika głównie z zaniedbań higienicznych i nasilonego łaknienia , częstego podjadania pokarmów wysokowęglowodanowych oraz kwaśnego odczynu śliny ( wymioty).Estrogeny powodują przerośnięcie i przekrwienie dziąseł co wpływa na ich rozpulchnienie i krwawienie.
Leczenie próchnicy, stanów zapalnych miazgi i przyzębia najlepiej przeprowadzić przed zajściem w ciążę .W pierwszym trymestrze większość kobiet cierpi z powodu nawracających nudności ( wymiotów), które doprowadzają do uszkodzenia szkliwa i nasilają rozrost istniejących już ubytków próchnicowych .Choroby przyzębia ,zwiększona ruchomość zębów, wrażliwość dziąseł na ból i krwawienie ,a także przykry zapach z ust to najistotniejsze problemy zmuszające kobietę w ciąży do wizyty w gabinecie stomatologicznym.
Najbezpieczniejszym okresem na leczenie jest drugi trymestr ciąży .Pierwsze trzy miesiące to okres szczególny – czas kształtowania się płodu i rozwoju najważniejszych organów, a w trzecim trymestrze ze względu na niedogodności związane z wielkością brzucha ,leczenie może być utrudnione. Mimo, iż wymaga to nieco więcej starań niż zwykle, wszystkim problemom z zębami podczas ciąży można zapobiec dzięki profilaktyce ,regularnym kontrolom i odpowiedniemu leczeniu.
Nie ma przeciwskazań do stosowania u przyszłej mamy znieczulenia miejscowego. Kobieta powinna jednak powiadomić lekarza o tym, że jest w ciąży ,gdyż ma to wpływ na dobór środka znieczulającego .Często zdarza się ,że strach przed leczeniem zębów bez znieczulenia powoduje wydzielanie większej ilości adrenaliny ( hormonu stresu ), niż jego zawartość w środku znieczulającym. Może mieć to dużo gorszy wpływ na płód.
Ciążowe zapalenie dziąseł i infekcje przyzębia
Ciążowe zapalenie dziąseł jest zjawiskiem przemijającym. Może być uogólnione lub miejscowe. Najczęściej pojawia się na początku drugiego trymestru. Stopniowo objawy nasilają się osiągając szczyt ok. 8 miesiąca ciąży, a następnie zmniejszają się wraz ze zbliżaniem się terminu porodu.
Stwierdzono ,że nieleczone infekcje przyzębia powodują przedwczesne zakończenie ciąży i urodzenie dziecka z niską masą urodzeniową. Jest to wynikiem działania wielu mediatorów , których wydzielanie jest stymulowane przez egzo- i endotoksyny bakteryjne. Wzrasta przez to produkcji hormonów, które stymulują czynność skurczową macicy .Ryzyko przedwczesnego porodu (przed 37 tygodniem ciąży) wg .różnych danych wzrasta 3,9-7,9-krotnie u kobiet z zapaleniem przyzębia w porównaniu z kobietami bez zmian zapalnych. Wykazano również , że kobiety u których w 3 trymestrze w surowicy wykryto przeciwciała przeciw najczęstrzemu patogenowi wywołującemu zapalenia przyzębia ( P.gingivialis) częściej rodziły się dzieci z niską masą urodzeniową poniżej 2500 g (10-11% w stosunku do 1;84%)
Najczęstrzymi objawami ciążowego zapalenia dziąseł jest rozpulchnienie, przerost, bolesność i krwawienie z dziąseł. Są to sygnały z którymi natychmiast powinno zgłosić się do stomatologa.
W okresie ciąży DIAGNOSTYKA RTG POWINNA BYĆ OGRANICZONA DO MINIMUM I WYKONYWANA JEDYNIE W KONIECZNYCH PRZYPADKACH.
Zabiegi higienizacyjne w ciąży
W trakcie ciąży należy zwrócić szczególną uwagę na zabiegi higieniczne, zarówno te przeprowadzane w domu, jak i w gabinecie stomatologicznym .W profilaktyce domowej bardzo ważne jest szczotkowanie zębów z użyciem past fluorkowych- najlepiej po każdym posiłku lub przynajmniej dwa razy dziennie. Ciąża to czas , w którym Pacjentka powinna( jeśli dotąd tego nie robiła) rozpocząć stosowanie dodatkowych przyborów